En warempel, weer een flink stuk in het Brabants Dagblad. Ditmaal over het toenemende aantal prinsessen in de carnavalsgelederen waarbij uiteraard ook Prinses Nicole I genoemd wordt.
Mannen opgelet, deze carnaval breken de dames door het glazen plafond! Want prinsessen Sanne, Laura, Nicole, Sharon, Nina en Emmy zwaaien de scepter dit jaar. Zelfs carnavalsbolwerk Schaijk gaat mee met de tijd.
Oh, wat wilde ze dit graag! Maar zou het kunnen? Dat Moesland (Schaijk) na 67 jaar breekt met de traditie dat een man de scepter zwaait? ,,Toen ik een telefoontje kreeg van de voorzitter van de carnavalsclub sprong ik echt een gat in de lucht. Een droom die uitkomt!”
Een paar weken na dat beladen telefoontje sprong Nicole Loeffen (31) letterlijk door het doek op het podium in De Raaf, tijdens de jaarlijkse prinsonthulling. De zaal ging helemaal uit zijn dak. ,,Gillen dat ze deden!” Nicole krijgt het er nog warm van als ze eraan terugdenkt.
Niet de in het dorp veelgenoemde Bart Kusters stond op het podium van het 11-11-bal -want er werd automatisch gespeculeerd over een man- maar Nicole d’n Urste. Ze zette meteen de toon: ‘Lieve Moeszakinnen en Moeszakken’, begon ze haar speech. Het was meteen helder wie ze deze carnaval voorop stelt.
,,Het was overduidelijk dat zíj de nieuwe heerser moest worden”, vertelt voorzitter Jeroen van Zuijlen van de carnavalsvereniging. ,,Als zij een man was geweest, hadden we haar ook gebeld. Het gaat om wie zij is als persoon. Maar ik ben sowieso blij dat we nu een nieuw tijdperk zijn ingegaan met een prinses carnaval in Schaijk.”
Veel vrouwen
Nicole is niet de enige vrouw die deze carnaval voorop gaat. Het is opvallend hoeveel prinsessen er dit jaar zijn. Alleen al in de regio Oss zijn dat Sanne van Lith bij de Veldhazen (Lith), Laura Schaffers in Keiendonk (Megen), Sharon van Grinsven in het Rottenrijk (Geffen) en Nina van den Heuvel in Lithoijen.
Zelfs bij mannenbolwerk de Peeltuuters op Vliegbasis Volkel hebben ze dit jaar voor het eerst een prinses: Sonja van Extel. En in Huize Sint-Antonius in Volkel woont misschien wel de oudste prinses van Nederland: prinses Emmy (Kocken) d’n Urste (92).
Dat carnavalsdorp Schaijk, met zijn geheel eigen protocollen en tradities, nu ook de omslag maakt is best bijzonder. ,,De tijd is er nu pas rijp voor”, merkt Jeroen van Zuijlen op. ,,Het kon niet van de ene op de andere dag. Het begon een paar jaar geleden eerst met een vrouw in de Raad van Elf, daarna met een vrouwelijke adjudant. Er werden ook weleens namen genoemd van vrouwen als kandidaat-prinses, maar dan viel de keuze toch op een man. Raar eigenlijk, dat dat nog een issue moet zijn.”
Prinses Mariëlle
Oss had in 2013 de primeur met de eerste vrouwelijke prins van Brabant: Mariëlle Hensen. Eh, een prins? Jazeker, zo werd ze genoemd, want dat waren ze al 49 jaar gewend in Ossekoppenrijk en dat moest, volgens de traditie zo blijven. Dat vond ze zelf geen enkel probleem. ,,Je noemt een vrouw toch ook advocaat of jurist. De prins is een karakter, en nergens in de statuten staat dat dit een man of een vrouw is”, zegt Mariëlle.
Prins Mariëlle zat er mede dankzij een andere invloedrijke vrouw: burgemeester Wobine Buijs. ,,Zij had haar voorkeur uitgesproken voor mij in de geheimraad, waarin mannelijke én vrouwelijke vertegenwoordigers zitten die de prins kiezen.”
Het besluit stuitte bij sommigen op weerstand. ,,Twee oudere mannen liepen de zaal uit tijdens de prinsonthulling. Ze hebben later wel hun excuses aangeboden en zelfs complimenten gegeven. Ze moesten het nog even verwerken”, vertelt ze.
Maar het merendeel van de mensen was juist heel enthousiast. Oss kreeg landelijke media-aandacht en bij de optocht was het drukker dan ooit. ,,Langs de route stond een oudere dame met een bord in haar hand: ‘Eindelijk een vrouw!’. Dat vond ik zo mooi. En een carnavalsgroep uit Megen was met wel vijftig man helemaal in het roze. Ik kreeg veel aandacht op social media en ik denk dat het carnaval daarna ook echt een boost heeft gekregen”, aldus de oud-prins.
Na prins Mariëlle is er in Oss geen nieuwe vrouwelijke prins meer geweest en ging alles verder in traditionele tevredenheid. Waarom? ,,Dat is aan de geheimraad, die keuze is geheim. Maar als je het mij vraagt mag er volgend jaar best weer een vrouw op de troon komen.”
Knoerissen nog niet aan de vrouw
De Kuussegatters (Veghel) en de Knoerissen (Uden) hebben nog nooit een vrouwelijk prins gehad. Maar die komt heus, laat voorzitter René Onverwacht weten. ,, De kans dat de Knoerissen ooit een vrouwelijke prins zullen hebben, is net zo groot als dat er na carnaval iemand z’n steek kwijt is.”
,,Voor dit jaar hebben we in ieder geval een kei skônne prins die toevallig een man is. En laten we eerlijk zijn: als zo’n kanjer uit dat proces komt, ga je niet met alle geweld mee in trends en hypes.”
Maar in Schaijk heeft het niets met trends en hypes te maken, vinden ze daar. Het is gewoon normaal. ,,De mensen staan er duidelijk achter: het aantal inschrijvingen voor de optocht is hoger dan ooit. Achttien praalwagens en 35 loopgroepen, allemaal uit eigen dorp. Eén op de zeven inwoners doet mee aan de optocht”, zegt prinses Nicole Loeffen trots. Die krijgt een vrouwelijke touch, met veel hartjes. ,,De liefde spat er vanaf, kan ik verklappen.” Hoe kan het ook anders? De prinses koos het thema: ‘All you need is Loef!’
Traditiedeskundige: ‘Geef vrouwen vooral de ruimte, dan blijft carnaval in stand’
,,Een traditie móet met de tijd meegaan, anders sterft-íe uit”, zegt traditiedeskundige Ineke Stroucken. Daarmee is haar boodschap aan carnavalsverenigingen die vrouwen weren duidelijk: ,,Luister naar wat de volgende generatie nodig heeft, anders houdt het op.”
,,Een traditie geef je generatie op generatie over, maar de volgende generatie moet wel de ruimte krijgen om het aan te passen aan de eigen tijd. En dat gaat altijd gepaard met verzet. Zwarte Piet is hier ook een goed voorbeeld van.”
Carnaval is volgens haar een van de oudste Nederlandse tradities, die teruggaat tot in de middeleeuwen, en die steeds is aangepast. Dat begon als een ludiek volksgericht, een chaos waarbij iedereen van alles kon zijn. Tegen die excessen kwam verzet vanuit protestanten en de overheid.
Het ontwikkelde zich daarna verder in een nieuwe vorm, met een prins die met een Raad van Elf de sleutel van de stad ontving en drie dagen de verantwoordelijkheid kreeg. ,,De protocollen van het huidige carnaval grijpen nog terug naar de negentiende eeuw. Als dat niet meer past in deze tijd, zullen er aanpassingen moeten worden gedaan. Anders gaan mensen er niet meer in mee.”
Bron: Brabants Dagblad
Kirsten Rietbergen
Foto: Van Assendelft Fotografie/Jeroen Appels